Erdemliler Derneği'nin İçişleri Bakanlığı Dernekler Dairesi desteğiyle yürüttüğü "Geleneklerimizle Güçlüyüz" projesi hız kesmeden devam ediyor. Geride kalan Mevlid Kandili'nde ilk etkinliğe imza atan Balkan Muhacirleri, Manavlar, Gürcüler, Karadenizliler ve Çerkezler geleneklerini tekrar canlandırdı. Büyük beğeni toplayan kandil kutlama geleneklerinin ardından şimdi de cenaze gelenekleri için kollar sıvandı. Bu doğrultuda Erdemliler Derneği ile Fideni Divanı Mezarlık Camii Derneği ortaklaşa bir toplantı düzenledi.
Cenaze gelenekleri değişikliğe uğradı
Konuyla alakalı açıklamalarda bulunan Proje Koordinatörü Hasan Karadayı, eski gelenekleri şöyle anlattı: "Yapılan araştırmalarda, cenazelerimizin bölgemizde değişikliğe uğrayan geleneklerden olduğu ortaya çıktı. Çok yakın bir geçmişe kadar bir cenaze olduğunda komşular işlerini güçlerini bırakır cenaze evinde toplanırlar ve derhal hummalı bir koşturmaca başlarmış. Kimi komşu cenazenin defne hazırlanması, kimi yıkanması, kimi selâ kağıtlarının komşu mahalle ve köylere dağıtılması, kimisi de taziye ve defin için gelecek misafirlerin karşılanması ile ihtiyaçlarının giderilmesi için çalışırmış. Cenaze sahipleri taziye haricinde herhangi bir işle uğraşmak zorunda kalmazmış. Komşu evlerde yemekler pişer, bunların bir kısmı cenazeye dışarıdan gelen hısım, akraba, dost ve tanıdıklara ikram edilir, bir kısmı da cenaze evine hane halkı ve orada bulunan misafirlere götürülürmüş. Komşu köylerden gelenlerin o muhitte akrabaları bulunuyorsa önce akrabaları, hastaları veya dostlarını ziyaret ederler, böylece hem sıla-i rahim yapılır hem de cenazeye iştirak edilirmiş. Cenazenin defninden sonra misafirler kendi akrabaları veya cenaze sahibinin komşuları tarafından evlere götürülerek yemek ve diğer ihtiyaçları giderilir ve ondan sonra yolcu edilirlermiş."
Günümüzde fatura cenaze sahibine kesiliyor
Günümüzün cenaze merasimlerini de özetleyen Karadayı, "Cenaze haberi alınır alınmaz komşular cenaze evinde toplanmakta ve cenaze haberinin duyurulması için araç sahibi olanlar cenaze ilanını köy ve mahallelere dağıtmaktadır. Kalanlar ise cenaze evinde cenaze sahibinin yanında bulunup taziyeye gelenlerle ilgilenmektedir. Komşu evlerde eski dönemlerdeki kadar çok olmasa da yine de yemek pişirilip cenaze evine getirilmektedir. Ancak günümüz meşguliyetlerin fazla olması, cenazelere kısıtlı zaman ayrılması, cenazeye katılanların hemen geri dönmek zorunda olması gibi sebeplerden, akraba ziyaretleri gerçekleştirilememekte ve cenaze namazına yakın bir vakitte cenazeye iştirak edilmektedir. Cenaze namazının edasına müteakip cemaatin bir kısmı ayrılmaktadır. Defin işlemine kalan ve katılan cemaate ise cenazenin defnedilip toplu dua yapılmasından sonra mezarlık çıkışında pide ayran ikram edilmektedir. Son dönemlerde ortaya çıkan bu uygulama hızla yaygınlaşarak gelenekleşme eğilimi göstermektedir. Bu uygulama dışarıdan bakılınca vakit darlığına akıllıca bir çözüm gibi görünse de aslında yanlış olan, bu ikramın faturasının cenaze sahibine kesiliyor yani masrafının cenaze sahipleri tarafından karşılanıyor olmasıdır." dedi.
İş birliği, el birliği, gönül birliği yapalım
Son yıllarda eski geleneklerden çok uzaklaşılmasına bağlı olarak yükün cenaze sahiplerine kalması nedeniyle cenaze geleneklerinin aslına uygun sürdürülebilmesi için çalıştıklarını belirten Geleneklerimizle Güçlüyüz Proje Koordinatörü Hasan Karadayı, "Bizlere düşen, cenaze sahibinin acısını paylaşmak, defin, taziye ve misafirlerin ağırlanmasında komşuları olarak iş birliği, el birliği, gönül birliği yapmak; cenaze evinde en az üç gün yemek pişirilmemesi, yemek ihtiyacının biz komşuları tarafından karşılanması; cenazeye gelenlerin o mahaldeki akraba, dost ve tanıdıklarını ziyaret ederek, sıla-i rahim yapmaları ve en önemlisi de mezarlıklarda yapılan ikramların cenaze sahiplerince değil, komşuları veya mahalli dernek, vakıf ve başkaca teşekküllerce karşılanmasıdır." şeklinde konuştu.
Zaten acılılar başka bir iş düşünmesinler
Fideni Divanı Mezarlık Camii Dernek Başkanı Mustafa Çetin ise yaptığı açıklamada cenazelere uzaktan gelen katılımcılar olduğunu ve vakit darlığından bazılarının hemen dönmeleri gerektiğini belirterek, "Bu ve benzeri sebeplerden ayaküstü birkaç lokma da olsa katılımcılara yiyecek değıtılması millet olarak bizim kültürümüzde var. Ancak bu ikram ve faaliyetlerin yerel teşkilatlar tarafından yerine getirilmesi gerekiyor. Cenaze sahiplerinin zaten acıları olduğundan başka bir iş ve masrafla uğraşmak zorunda bırakılmamalıdır. Her caminin bir derneği mevcut. Bu faaliyetler bu dernekler tarafından gerçekleştirilebilir. Bunun yerine getirilebilmesi içinse halkımızın derneklerine sahip çıkmaları gerekiyor. Bize bu desteği sağlayan Erdemliler Derneğine teşekkür eder, bu uygulamaların yaygınlaşarak devamını dilerim." ifadelerini kullandı.
Haber;C.ÜSTÜNER
