İnsan ve toplum sağlığını doğrudan etkileyen etmenler arasında yer alan içme ve kullanma sularının sağlıklı, temiz ve yeterli miktarda topluma ulaşmasının öncelikli görevler arasında olduğu belirtilen açıklamada, özellikle havaların ısınmasıyla beraber, suyun azlığı veya yokluğu durumunda; kişisel hijyeni olumsuz yönde etkileyerek kentsel alanlarda özellikle de okul, kışla, hastane gibi toplu yaşanılan yerlerde bulaşıcı hastalıkların görülmesine ve salgınların çıkmasına neden olabileceği belirtildi. Bu nedenle su kesintileri ile karşılaşıldığında özellikle şehirlerde ve toplu yaşanılan yerlerde bireylerin daha dikkatli olmaları gerektiği vurgulanan açıklamada, su kesintisi uygulanmak zorunda kalındığında alınması gereken önlemler ve dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle sıralandı:
•Su kesintilerinin yaşandığı dönemlerde kişiler tarafından sıklıkla aşırı miktarda su depolanmakta ve depolanan suların bir kısmı kullanılmadan önce uzun süre beklemektedir. Uzun süre bekleyen sularda zaman içerisinde mikrop sayısı önemli derecede artacağından ihtiyaç fazlası su depolamak uygun değildir. Bu durumda sular geldiğinde öncelikle depolanmış suyu tüketip yeniden taze su depolanmalıdır.
•Su kesintisi sırasında ana boru içindeki basınç sıfıra düşeceği için daha ince borulardaki basınç ana borudan daha fazla olur. Bu nedenle su geriye doğru akacaktır (geri emilim). Toplu zehirlenme ve salgınlara neden olabilen pis sular su şebekesine girebilir. Bu nedenle su kesintisinden sonra sular yeniden geldiğinde 3-5 dakika ilk gelen su içilmemeli (Ancak boşa akıtıp ısraf etmemeli ilk gelen suyu temizlik vb. işlerde kullanmalıdır)
•Kaynatılmış suyun içerisindeki gazlar uzaklaşacağından tadında bir bozulma meydana gelir. Kaynamış suların tadındaki burukluğu gidermek için kaynatılan su kaptan kaba aktarılarak havalandırılmalıdır. Kaynatılmış su doğrudan güneş ışığı görmeyen bir ortamda ve ağzı kapalı olarak en az 24 saat güvenle kullanılabilir.
•İçme ve kullanma suları doğrudan güneş ışığına maruz kalmamalıdır. Güneş ışınları birçok mikroorganizmanın ölmesine neden olurken, sudaki diğer bir çok mini canlının da üremesinin artmasına ve suda bazı tehlikeli kimyasalların oluşmasına neden olabilmektedir.
•Suları soğuk ortamda saklamak ve hatta buz haline getirmek mikroorganizmaları öldürmez, sadece üremelerini engeller. Bu nedenle buzdolabında bekletilen sularda da hastalık riski olabilir.
•Klor toplumsal olarak kullanılan suların dezenfeksiyonu için bilinen en ideal ve güvenilir yöntemdir. Ancak bireysel kullanım sırasında dikkatli olunmalı ve mutlaka %1’lik klor solüsyonu kullanılmalıdır. İçme sularının bir litresine %1’lik klor solüsyonundan 10-12 damla ilave edilmesi genel olarak uygun klor dozuna ulaşılmasını sağlamaktadır. Sebze ve meyvelerin yıkanmasında kullanılacak klorlu yıkama suyu için de 1 litre suya 20-25 damla yeterli olacaktır. Sebze ve meyvelerin genelde 30-35 dakika bu suda bekletilmesi uygun olacaktır.
•Damacana veya diğer ambalajlanmış suların tamamının güvenli olmayacağı dikkate alınmalı,, Sağlık Bakanlığı' ndan ruhsatlı olan hazır sular tercih edilmelidir.
•Kontrolsüz ve denetimsiz su kaynaklarından su temin edilmemelidir (ruhsatsız su dağıtım tankerleri, kaynağı bilinmeyen damacana suları, ruhsatsız doğal sular vb.)

Haber; Ş. ÇAKIR