Düzce ve Akçakoca öğretmenevlerinden milyonlarca liralık yemek hizmeti... Düzce'nin en ücra köşelerindeki okulların yemek dağıtım hizmetini ihaleye çıkartan İl Milli Eğitim Müdürlüğü merkeze yakın okullar için ise ihale yolunu seçmiyor ve işi öğretmenevine veriyor. Öğretmenlerin sosyal gereksinimlerini karşıladıkları ve geçici olarak konaklayabildikleri yer olan öğretmenevi mutfağında yapılan binlerce kişilik yemekler, okullara dağıtılıyor. Aynı yönteme başvuran bazı il ve ilçelerde yemek şirketlerinin işin içinde usulsüzlük olduğu gerekçesiyle yaptığı şikayet üzerine öğretmenevlerinin yemek dağıtımına son verdiği öğrenilirken Düzce'de ise bu işin kapsamı geçen yıl daha da genişledi. Daha önce sadece ilk ve orta öğretim okullarının yemek işlerini üstlenen Düzce ve Akçakoca öğretmenevlerine liselerin yemek işi de verildi. Düzce Öğretmenevi'nde bu yıl 4 bin kişilik yemek yapılarak okullara dağıtılmaya başlanırken kapasitesi kısıtlı olan bir kamu kurumunun nasıl bu işin altından kalktığı sorgulanıyor.

 

24 EYLÜLDE YAPILAN "HABER YANKI BULDU" BAŞLIKLI HABERİ OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ...



KANUN NE DIYOR?

Öte yandan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 3/e bendi kamu kurum ve kuruluşlarına belli şartlarda ihaleye çıkmaksızın hizmeti ya da malı bizzat üretme imkanı tanıyor. 3/e bendindeki düzenlemenin amacı, meslek edindirme, topluma kazandırma, âtıl işgücünden yararlanma, eğitim-deneyim kazandırma amaçlı veya deneysel amaçlı üretim gibi amaçlarla kurulmuş bulunan atölye veya işliklerde üretilen mal ve hizmetin ekonomiye kazandırılması ve kaynakları verimli kullanmak olarak belirlendiği biliniyor. Yine bu sayede hem söz konusu kurumların faaliyet ve hizmetlerini daha iyi ifa edebilmesi için gelir elde etmesi hem de üretim faaliyetine bizzat katılan kimselere gelir temin etmesi amaçlanıyor. Ancak bunun dışında yapılan üretimler, söz konusu kamu kurumunun kâr amacı güden iktisadi ticari işletmeler olarak değerlendirilmesi sonucunu doğuruyor.

BU MADDEDEN NASIL YARARLANIYORLAR?

İşte bu kanunun maddesinde ihalelere girmeleri yasak olan kamu kurumlarının mal ve hizmet üretimini hangi şartlarda bizzat yapabilecekleri açıkça belirtilmişken Düzce ve Akçakoca'daki öğretmenevlerinin bu maddeden nasıl yararlandığı merak uyandırdı. Kamu kurumu olması nedeniyle ticari menfaat söz konusu olmaması gerekirken mal alımından yemek yapımına kadar tüm işi üstlenen ve günde binlerce kişik yemek hazırlayan öğretmenevleri adeta yemek şirketi gibi hizmet veriyor.

"EL ALTINDAN PROTOKOL" İDDİASI

İhaleye çıktığında çok sayıdaki firmanın kazanmak için birbiriyle kıyasıya yarıştığı ve büyük fiyatlar kırdığı okullara yemek dağıtım hizmetini uzaktaki okullar için ihaleye çıkaran İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün bunlar dışındakileri öğretmenevlerine vermesinin usulsüz olduğunu savunan bazı yemek şirketlerinin soluğu adliyede aldığı öğrenildi. Valiliğe de şikayette bulunan şirket sahiplerinin milyonlarca liralık yemek hizmetini ihaleye çıkarmayan Milli Eğitim'in "El altından yapılan protokol" ile işi bazı şirketlere verdiği ancak bunu gizli tutarak her şeyi öğretmenevinde yapılması şartı koştuğu iddiasına bulunduğu da edinilen bilgiler arasında...

MEM'DEN AÇIKLAMA BEKLENIYOR

Öğretmenlerin yemek yediği, dinlendiği ve arkadaşlarıyla buluştuğu sosyal mekanlar olan öğretmenevlerinin Düzce'de amacının dışında hizmet verdiği iddiaları konusundaki haberlerimiz ilerleyen günlerde belgelerle devam edecek.

EMSAL KARAR

 



Öte yandan Mersin Anamur'da taşımalı eğitim kapsamındaki 1570 öğrencinin öğle yemeği işi için yapılan ihalenin ardından olayın gazetelere haber olması ve itirazlar sonucu konu Kamu İhale Kurumu'na intikal etti. Kurum yaptığı inceleme sonrası 6 Kasım 2006 tarihinde verdiği kararda, "Öğretmenevleri ile ilgili yönetmeliğin 'Tanımlar' başlıklı 4'üncü maddesinde, öğretmen evleri/öğretmen evi ve akşam sanat okullarının; asıl fonksiyonları üyelerin konaklama ihtiyaçlarının karşılanmasına ve otelcilik-turizm sektöründe ihtiyaç duyulan eğitilmiş ara eleman gücünün yetiştirilmesine katkı sağlamak olan ve bu hizmetlerin yanında üyelerin yeme-içme, dinlenme ve eğlenme ihtiyaçları için yardımcı ve tamamlayıcı birimleri bünyesinde bulundurabilen en az 10 yatak kapasitesi bulunan kurumları ifade ettiği hükme bağlanmıştır." denildi.

MÜMKÜN DEĞIL

Oybirliği ile karar verilen kararda "Kamu İhale Kurumu'nun 16.08.2004 tarih ve 2004/DK.D-267 sayılı kararında, Öğretmenevleri, Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okullarının 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun "İstisnalar" başlıklı 3'üncü maddesinin (e) fıkrasında belirtilen "Milli Eğitim Bakanlığına bağlı üretim yapan okullar ve merkezler" kapsamında mütalaa edilip edilmeyeceği hususuyla ilgili olarak; 'Öğretmenevlerinin 4734 sayılı Kanunun 3'üncü maddesinin (e) fıkrası kapsamında mütalaa edilmesinin mümkün olmadığına karar verilmiştir" ifadesi kullanıldı.

KANUNA UYMUYOR

Karardaki diğer ifadeler şöyle: "Öğretmenevi Akşam Sanat Okullarının ise, 'Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak uygulamalı eğitim sonucu üretim yapmak şartıyla ve doğrudan eğitime yönelik çerçevede bizzat üretilen mal ve hizmetlerle ilgili olmak kaydıyla' 4734 sayılı Kanunun 3'üncü maddesinin (e) fıkrası anlamında üretim yapan okul ve merkez olarak kabul edilmekle birlikte; bu sınırlar dışındaki mal ve hizmet üretimlerinin ise 4734 sayılı Kanunun 3'üncü maddesinin (e) fıkrası kapsamında mütalaa edilmesinin mümkün olmadığı kararlaştırılmıştır.

FAALIYETTE BU YOK

Bu durumda, Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okullarının 4734 sayılı Kanunun 3'üncü maddesinin (e) fıkrası kapsamında değerlendirilebilmesi için, bu okulların eğitim sonucu üretim yapmaları ve gerçekleştirilecek alımın da, doğrudan eğitime yönelik çerçevede bizzat üretilen mal ve hizmetlerle ilgili olması gerekmektedir. İdarenin alıma konu olan 1570 Öğrencinin Taşımalı İlköğretim Kapsamındaki Öğrencilere Verilecek Öğle Yemeğine ilişkin ihtiyacının giderilmesi, doğrudan eğitime yönelik bir faaliyet olarak nitelendirilemez.

İHALE ILKELERIYLE BAĞDAŞMIYOR

4734 sayılı Kanunun 3'üncü maddesinde, bu Kanuna tabi olmayan alımlar sayılarak, istisnalar belirtilmiş olup, Kanunun öngördüğü bir durumdan yararlanmak üzere, Kanunun öngörmediği bir yolla, Kanun kapsamı dışında kalmak amacıyla işlem tesis edilmesi, 4734 sayılı Kanunun amaç ve ilkeleriyle bağdaşmayacaktır.

İHALE KANUNUNUN AMAÇLARINA AYKIRI

Bu itibarla, işin aciliyetine binaen iptal edilen ihalelerden sonra, Valilik makamından onay alınarak mutfak kursunun açılmasına karar verilmek suretiyle bu eğitimin sonucunda, Kanunun öngördüğü bir durumdan yararlanmak üzere, Kanunun öngörmediği bir yolla, Kanun kapsamı dışında kalmak amacıyla işlem tesis edilerek, idarece istisna kapsamında yer aldığı ve 4734 sayılı Kanunun 3'üncü maddesinin (e) bendine göre uygun şartları taşıdığı belirtilen Anamur Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulu Müdürlüğünden söz konusu hizmet alımının gerçekleştirilmesi, 4734 sayılı Kanunun amaç ve ilkelerine aykırıdır.

BIR KARAR DA VAN ÇALDIRAN IÇIN ALINDI

Kamu İhale Kurumu'nun Mersin Anamur örneğinde olduğu gibi Van Çaldıran Öğretmenevi için de iptal kararı verdiği belirlendi. Kıyasettin Çınarbay isimli kişinin şikayeti üzerine konuyu incelemeye alan Kamu İhale Kurumu taşımalı eğitim kapsamındaki 4000 öğrenciye verilecek öğlen yemeğinin protokolle bu işi üstlenen Çaldıran Öğretmenevi tarafından yapılamayacağına karar verdi. Kurumun 2008/UH.I4465 tarih ve sayılı kararı şöyle:

KANUN HÜKÜMLERINE AYKIRI BULUNDU

Kanun maddesi, kurul kararı ve başvuruya konu hizmetin niteliği dikkate alındığında taşımalı ilköğretim okullarına taşımalı eğitim kapsamında normal öğrenim gören ve taşınan öğrencilere öğle yemeği temini işinin, Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulları açısından uygulamalı eğitim sonucu yapılan, doğrudan eğitime yönelik ve bizzat üretilen mal ve hizmetler kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığı gibi bu hizmetin de bahse konu okullar adına İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ile Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulları arasında yapılan protokol ile karşılanmasının 4734 sayılı kanun hükümlerine aykırı olduğu sonucuna varılmıştır."

 

Haber: C. ÜSTÜNER