Fındık sezonunun gelmesi ile birlikte üreticiler Düzce’de hasat için bahçelerine girmeye başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Ordu’da 52 TL olarak açıkladığı fındık fiyatları üreticilerin yüzünü güldürse de, Düzce Ticaret Borsası Başkanı Nurettin Kasrlıoğlu, para sıkışmasından dolayı Eylül ayında fiyatlarda gerileme beklediklerini ifade etti. “Fındık piyasaya inmedi, bu nedenle firmalar fiyat açıklamadı” Şu anda serbest piyasadaki fındık fiyatları ile ilgili Öncü Medya Haber Genel Yayın Yönetmenine Konuşan Nurettin Karslıoğlu, Ferrero’nun şu anda fiyat açıklamadığına dikkat çekti. İşte o röportaj… - Ünsal: Fındık piyasası noktasında spekülasyon var. Yani Ticaret Borsası Başkanı olarak siz bu konuda ne diyorsunuz? Fındık kaç paradan alınıyor, satılıyor, gidişat nedir, süreç nasıl işliyor? - Karslıoğlu “Şu an fındık tam piyasaya inmedi. O yüzden pek fiyat vermiyor herkes. Bir de küçük firmalar, büyük firmaların fiyat lanse etmesini bekliyorlar. Mesela en büyük alıcı daha fiyat anons etmedi. O firma, ‘Ay sonu edeceğim’ diyor. Ay sonundan önce normal ortadaki ihracatçılar, fiyat anons etmediler fındık piyasaya inmedi diye. Önümüzdeki pazartesinden itibaren bu netleşecek yani. - Ünsal: Yani şu anda vatandaş fındığını kuruttu, tüccara, piyasaya vermeye çalıştığı zaman kaç liradan veriyor? - Karslıoğlu: Şu anda tüccarlar fındık almıyor, emanete alıyor ürünü. Ama üretici illa satacağım derse, 45 TL falan” - Ünsal: Peki bu piyasayı TMO nasıl etkiliyor şu an? “Fiyatlarda gerileme bekleniyor” - Karslıoğlu: “TMO dün itibari ile üreticiye sıra vermeye başladı. Yani TMO’nun 20 gün içerisinde para ödemelerini yapacak ya; Eylül ayında bir para sıkışması olacak. O yüzden fiyatlarda bir gerileme bekliyorlar” diyen Karslıoğlu, “Ben rakam olarak söylemek istemiyorum, ama fiyatlarda bir gerileme bekleniyor. Mesela ben geçen gün bir toplantıda TMO Genel Müdürü ile birlikteydim, dedim ki; ‘Çok hızlı sıra verip, çok hızlı ödeme yaparsanız, fiyatın gerilemesini engellersiniz.’ O da bana, ’20 gün içinde ödeme yapacağız’ dedi. Yani ‘21’inci gün içerisinde ödemeler bitmiş olacak.” Ünsal: Yani 22’sinde fındık alacaklar, Eylül’ün 10’una doğru en geç 11’ine doğru para ödenmiş olacak, öyle mi? Karslıoğlu: Aynen Ünsal: Kota Uygulaması devam ediyor mu TMO’da? Karslıoğlu: TMO’daki kota uygulamasını yükselttiler. Orada çok fazla bir sıkıntı yok.” Ünsal: Dönüm başına 200 mü? Karslıoğlu: Dönüm başına 200 kilo. Ünsal: Peki senin hem fındık üreticisi, hem borsa başkanı olarak piyasaya ve üreticiye bir mesajın var mı? “Üretici fındığını piyasaya toplu indirdiği zaman sıkışma oluyor” Karslıoğlu: “Sadullah’çığım burada mesele şu; fındık bu sene, her zamanki tarihe göre biraz gecikti. Yani biz 15 Ağustos tarihinde iç fındık çıkartıyorduk, imalattan. Şu anda hiçbir firma ürün alıp, iç fındık çıkartmaya başlamadı daha. Yani piyasa hareketlenmedi. Bu yıllardır hep aynı olan bir şey. Eylül ve Ekim ayında fındığın minimum yüzde 50’si pazara iniyor. Geriye kalan 10 ayda da yüzde 50’si gidiyor. Bu yüzde 50 birden ve toplu indiği için, piyasada her zaman bir sıkışma oluyor. Yani buna ne TMO’nun gücü yetiyor, ne de serbest piyasanın gücü yetiyor. Burada önemli olan çiftçinin ekonomisi güçlü olup da, yüzde 50’yi indirmeyip de, yüzde 20 indirmiş olsa Eylül Ekim aylarında, bu sıkıntı yaşanmayacak. Ama para yok, çaresizlik var. Zaten fındığın yüzde 20’sini dışarıdan gelen işçi alıp gidecek. Bu yüzden bu para sıkışıklığı, aşılmaz bir vaziyette. Bu sene zaten biliyorsunuz, bu sene öyle uçuk bir kredi yok. Yani para sıkıntısını bazıları fırsata çevirecektir.” Ünsal: Ferrero’nun bu piyasadaki belirleyici faktörü ne? Karslıoğlu: “En büyük alıcı Ferrero olduğu için, onun fiyatını bütün piyasa bekleyecek.” Ünsal: Peki bu Ferrero, esnaf belirliyormuş. Mesela Akçakoca’dan 4 tane - 5 tane, Gümüşova’dan 2 tane belirleyerek alıyormuş. Bu piyasaya nasıl bir etki sağlıyor bu uygulama? Karslıoğlu: Ferrero’nun asla esnaf belirleme gibi bir şeyi yok. Açıldığı günden beri kayıtlı olan, onlara ürün satmış olan tacirlerin hepsinden mal alıyor. Ama adam hiç ticaret yapmamış, hiç kaydı bulunmayanlar, Ferrero’nun yeni kayıt yapmış olmasına bağlı oluyor. Yani 3 kişiden alayım, 5 kişiden almayayım meselesinin altında böyle bir şey var. Yani adam seçmiyor firma. Diyelim şimdi, bir ilçede 10 tane firma var, bu 10 tüccardan 5 tanesi bunlara ürün veriyor, yani bunlar kayıtlı tüccar.”