Düzce’de ve Karadeniz genelinde yeşil altın fındıkta en önemli verim ve kalite kaybı sebeplerinden olan ‘fındık kozalak akarı’ gözle görülemeyecek kadar küçük, meyve veya sürgün gözlerine girerek onların şişkinleşip kozalak şeklini almalarına sebep oluyor. Gelişmeyi engellediği için de uçlarda kurumalar meydana getirerek meyve miktarında azalmaya neden oluyor.
Düzce Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevcan Öztemiz, fındık bahçelerinde yaygın olarak bilinen, ancak üreticilerin pek dikkat etmediği fındık kozalak akarları hakkında önemli uyarılarda bulundu. Kozalak akarının farklı fındık çeşitlerinde yüzde 35-70 arasında değişen oranlarda verim kaybına yol açabildiklerini vurgulayan Prof. Öztemiz, Düzce’nin fındık bahçelerinde çok sık rastlanan zararlının üreticiler tarafından pek bilinmediğini ve mücadelesine de gereken önemin verilmediğini ifade etti.
‘Oluşan her bir kozalak kaybedilen bir çotanak’
Fındık kozalak akarlarının, kozalak oluşturan ve meyve ile tomurcuklarda dökülmeye neden olan iki türü olduğu bilgisini veren Prof. Öztemiz, “Her iki türün beslenmesi sonucunda dişi ve erkek çiçekler, tomurcuklar, kozalaklar dökülerek kuru sürgünlerin oluşmasına neden olurlar. Oluşan her bir kozalak kaybedilen bir çotanak olarak düşünüldüğünde fındık verimini ne kadar olumsuz etkilediklerini tahmin edebilmek mümkündür.” dedi.
Bu zararlıya karşı en etkili mücadelenin mekanik mücadele olduğunu söyleyen Öztemiz, kışın yapraksız dönemde kozalakların toplanıp bahçe içinde bir yere yığın olarak bırakılmasını, toplanan bu yığınların yakılmamasını veya toprağa derin gömülmemesini belirterek, her yıl mekanik mücadele yapılan bahçelerde kimyasal mücadeleye gerek duyulmayacağını dile getirdi.
Bir dalda 5 kozalak varsa kimyasal mücadele
Mekanik mücadele yapılmayan bahçelerde kimyasal mücadeleye karar vermek için bahçede ön sayım yapılması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Sevcan Öztemiz, “Bu amaçla 1-10 dekar büyüklükteki bahçelerde 10 ocak, 11-30 dekar büyüklükteki bahçelerde 20 ocak ve 30 dekardan büyük olan bahçelerde de 30 ocak tesadüfi olarak işaretlenir. İşaretli her ocağın birer dalındaki kozalaklar sayılarak bir daldaki ortalama kozalak sayısı hesaplanır. Bir dalda ortalama 5 kozalak varsa kimyasal mücadele yapılmalıdır.” ifadelerini kullandı.
En uygun zaman nisan ayının son haftası
En uygun kimyasal mücadele zamanının şu an içinde bulunduğumuz nisan ayının son haftası olduğunu vurgulayan Öğretim Üyesi, “En geç mayısın ilk haftasıdır. Bu dönem uç sürgünlerin 4- 4,5 yapraklı, yeni tomurcukların toplu iğne başının yarısı büyüklükte ve yeni gelişen meyvelerin mercimek büyüklüğüne geldiği dönemdir. Bu dönemde yapılacak ilaç uygulamaları bir hafta içinde tamamlanmalıdır. Kimyasal mücadelede; Tarım ve Orman Bakanlığımız tarafından tavsiye edilen bitki koruma ürünleri kullanılmalıdır. Kimyasal mücadele iyi bir kaplama sağlayacak şekilde yapılmalıdır. İlaçlama esnasında tüm koruyucu önlemler alınmalıdır. Bu dönemde fındıkta külleme hastalığına karşı kükürt etkili maddeli bitki koruma ürünü ile ilaçlı mücadele yapan üreticilerimizin ayrıca bahçelerinde fındık kozalak akarı zararlısına karşı mücadele yapmalarına gerek yoktur.” dedi.
Üreticilerin fındık bahçelerinde hastalık ve zararlılardan kaynaklı verim kaybı yaşamamaları için bahçelerini düzenli olarak kontrol etmeleri tavsiyesinde bulunan Düzce Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevcan Öztemiz, fındık üreticilerinin gerekli tedbirleri zamanında alarak mücadele yapmaları faydalı olacağını vurgulayarak sözlerini sonlandırdı.
