Düzce SGK İl Müdürlüğü, kayıt dışı istihdamla ilgili denetimlerini sürdürüyor. SGK İl Müdürü Necmi Köroğlu, kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında Düzce’ye müfettiş kadrosu verildiğini belirtti. Sigortasız işçi çalıştıran işverenlerin tespit edilmesi durumunda büyük cezalar ile karşı karşıya kaldıklarını vurgulayan Köroğlu, “Kayıt dışı sigortanın en büyük sebeplerinden biri işverenlerin bilgisinin eksik olması, sosyal güvenlik konusunda bilgilerinin eksik olması, yeni gelen değişikliklerden haberdar olmamaları, bu yüzden biz kurum olarak her yılın sonuna doğru rehberlik ve bilgilendirme faaliyetleri yapıyoruz. Bizi sadece kayıt dışı konularda ceza yazan bir kurum olarak algılamamanız için, bunlarla karşılaşılmaması için, insanların hak kaybına uğramaması için bu şekilde dönem dönem bilgilendirmeler yapıyoruz. Biliyorsunuz bizler insanız, bir toplumda yaşıyoruz ve belli başlı ihtiyaçlarımız oluyor. Dönem dönem ekonomik ve sosyal hislerle karşı karşıya kalabiliyoruz. Eskiden tabiri caizse toplum içinde yaşadığımız zaman imece usulü vardı. Birisi bir sıkıntıyla karşılaştığı zaman komşuları toplanırdı, ona yardım ederdi. Devlet toplumunda biz bunu insanların yaşamları boyunca sosyal ve ekonomik karşılaştıkları durumlara karşı korumak ve bunları da ömür boyu garanti altına almak için Sosyal Güvenlik Mevzuatı uygulanıyor. Sosyal güvenlik bir haktır. Anayasamızın 60. maddesinde bu hak, güvence altına alınmıştır. Madde şöyle diyor; Herkes sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet bu hakları garanti altına almıştır” dedi.
“Bize kayıt dışı istihdam ile ilgili denetim kadrosu verildi”
SGK İl Müdürlüğü olarak kayıt dışı istihdam ile ilgili çalışmaların devam ettiğini aktaran Köroğlu, “Sigortalı çalışan bir insanın bütün aile bireyleri bütün sağlık hizmetlerinden yaralanabilir. Kişi çalışırken iş kazası veya ölüm gibi risklere karşı geride kalanlarına biz ölüm aylığı bağlıyoruz. Kişi iş kazası geçirip eğer çalışamaz hale gelirse malullük aylığı bağlıyoruz. Veya yaşlanıp çalışamaz duruma geldiği zaman ona ömür boyu aylık bağlıyoruz ve ömür boyu sağlık hizmetlerinden faydalandırıyoruz. Kayıt dışı istihdamın sebebi işverenlerin ve iş talep edenlerin sosyal güvenlik mevzuatı hakkında bilgisinin olmamasıydı. 2008'de yeni kanunla Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Daire Başkanlığı kuruldu. Bunun yanında bilgilendirme rehberlik faaliyetleri yürütüldü. Ayrıca biz diğer bakanlıklarla da anlaşmalar imzaladık. Denetim ekipleri bir çalışanın bilgilerini tespit ettiğinde o bilgileri bize gönderiyor biz onun kayıt dışı çalışıp çalışmadığını sistemden tespit ediyoruz. Eğer kayıt dışı çalışıyorsa biz işverenle görüşüp sigortasını ve sosyal güvenlik haklarını sağlıyoruz. Bize sosyal güvenlik denetmenleri kadrosu verildi. Bu uygulama da çok etkili oldu” diye konuştu.
“İşveren çalıştırdığı işçiye sigorta yapmak zorundadır”
İşverenlerin çalıştırdığı işçilere sigorta yapmak zorunda olduğuna dikkat çeken Köroğlu, “İşveren bir kişiyi çalıştırdığında sigortalı yapmak zorundadır. Neye göre? Anayasa'nın 60. maddesine göre. İşçi de ben sigortalı olmak istemiyorum, benim sigortam yapılmasın diyemez. Kendi aralarında anlaşıp notere tasdikleseler bile kanuna aykırı olduğu için geçersizdir. Çalışan eğer sigortalı olmazsa sağlık hizmetlerinden yararlanamaz. Hastanelerde ücretli tedavi olabilir, ilaçlarını kendi parasıyla alabilir. Allah göstermesin iş kazası geçirildiğinde veya sürekli bir sakatlığa maruz kalındığında bağlanacak aylıklardan mahrum kalır. Çalışamıyor, malul olmuş. Biz sisteme bakıyoruz, günü varsa ona malulen aylık bağlıyoruz. Kişinin sigortası varsa eşine çocuklarına öldükten sonra aylık bağlayabiliyoruz tabi sigortası varsa. Yoksa onlar da ondan mahrum oluyorlar. Çalışanların belli bir refah düzeyinde yaşaması için mutlaka sigortalı olması lazım. Bazen duyuyoruz ''Ya benim sigortamı yapma, bana ücreti elden ver.'' dediğinde aslında kendine zarar veriyor. Mutlaka çalışanlar sigortalı çalışsınlar. Sigortalı çalıştırmak, sigortasız çalıştırmaktan çok çok ucuz. Denetmenler, müfettişler ve bizler eğer kayıt dışı bir durum tespit edersek çok büyük cezalar uyguluyoruz. Bir işçinin bir sene geriye dönük sigortasız çalıştığı tespit edilsin yaklaşık 14 asgari ücret ceza uyguluyoruz” şeklinde konuştu.
“İşverenlere teşvikimiz devam ediyor”
Sigortalı işçi çalıştıran işverenlere devletin teşviklerinin devam ettiğini kaydeden Köroğlu, şu açıklamalarda bulundu:
“İşverenlere devletimiz teşvik veriyor. Kurumların bunlardan faydalanabilmesi için tek şart sigortalı insan çalıştırmaktır. Birinci şart budur. Bizim 17-18 tane sigorta teşvikimiz var. İşverenler sigortaya ödedikleri primleri gelir vergisine indirim olarak yazabiliyorlar. Sigortasız kişi çalıştırmak ayrıca haksız rekabete de yol açıyor. Devlet eğer bir kolaylaştırma getirecek olsa bakıyor, iş yerinde sayı tespit edemiyor. Böylelikle sigortasız işçi çalıştıran kurumlar devletin olanaklarından da faydalanamıyorlar. Covid'te devlet çalışan başına yardım ücreti ödedi. Kim aldı ücreti? Sigortalı çalışanlar aldı. Bizde kaydı olanlar o yardımdan faydalanabildiler.”
“Primsiz ödemeler arttığında dengeler bozuluyor”
“Biliyorsunuz SGK ülkemizin tamamını garanti altına alıyor. İnsanlar sigortalı çalışırlarsa zaten otomatik olarak sağlıktan yararlanıyorlar” diyen SGK İl Müdürü Köroğlu, açıklamasına şu şekilde devam etti:
“4A/4B/4C'ye tabi olmayanlar için de bizim bir genel sağlık sigortamız var. Şu anda 200 TL hiç çalışmıyorsanız bundan bu şekilde yararlanabiliyorsunuz. Bizim ödediğimiz primlerle babalarımızın dedelerimizin aylıkları ödeniyor, bugün ödenen primlerle de gelecekte bizim aylıklarımız ödenecek. Kayıt dışı istihdamın en büyük sıkıntısı aktif-pasif gelir gider dengesini bozmasıdır. Primsiz ödemeler arttığında denge bozuluyor. Ekonomide sistem bozuluyor. Bir kurumsallaşma olamıyor.”
“Kayıt dışı istihdam ile ilgili denetimlerimiz arttı”
Düzce’de SGK İl Müdürlüğü’nün kayıt dışı istihdam ile ilgili denetimlerinin arttığını belirten Köroğlu, işverenlere şu uyarılarda bulundu:
“İşverenin yükümlülüğü şu; mesela bir iş yeri açacağınız zaman gidiyorsunuz Belediyeye kayıt oluyorsunuz ve iş yeriniz açılıyor, ruhsat alıyorsunuz. Sigorta da ise yasa diyor ki bir işveren sigortalı çalıştırmaya başladığı takdirde en geç 1 ay içinde iş yeri bildirgesini vermek zorundadır. Diyecek ki ben şu TC. Kimlik numaralı kişiyi burada şu tarihte çalıştırmaya başladım. Eğer bu bildirge 1 ay içinde verilmezse idari para cezası uygulanıyor. Daha sonra bu belgelerini 10 yıl süre ile saklayacak. Bu iş yeri bildirgesini bize bildirdikten sonra biz ona işyeri sicil numarası veriyoruz. Bu iş yeri sicil numarasından bundan sonra ki çalıştırdığınız sigortalıyı kuruma bildirebiliyor. Sonra bu belgelerini sigorta olarak bilgilerini defterlerini 10 yıl süre ile saklama hükümlülüğü var. Ve bizim kurumun denetim elemanları, Soyak Güvenlik denetmenleri olsun müfettişlerimiz olsun istediği zaman ibraz etme yükümlülüğü var.”
