<span id="contextual"> <p style="font-size:14px;padding:0;margin:0;"><font face="Arial" color="#2E2E2E" style="font-size:14px;">Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın (UNDP) ''2009 İnsani Gelişme Endeksi'' yayımlandı. Buna göre, Norveç, ''dünyanın yaşamak için en iyi ülkesi'' kategorisini korudu. <BR><BR>Nijerya endekse göre 182 ülke arasında ''en kötüsü'' olarak belirlendi. Yüksek insani gelişim kategorisinde yer alan Türkiye ise 79. sırada bulunuyor. <BR><BR>İnsani Gelişim Endeksi, Türkiye'nin, yüksek gelir düzeyine rağmen hala eğitim ve sağlık hizmetleri alanlarında yapması gerekenler olduğunu işaret ediyor. <BR>''Yüksek İnsani Gelişim'' kategorisinde yer alan Bulgaristan, Romanya ve Makedonya gibi 18 ülke, daha düşük gelir seviyelerine rağmen Türkiye'den üst sıralarda bulunuyor. Bunun, Türkiye'nin yüksek gelir düzeyini insani gelişime dönüştürmek için daha fazla çaba harcaması gerektiğine dikkat çektiği ifade ediliyor. <BR><BR>İndekse göre ''Çok Yüksek İnsani Gelişim'' kategorisinde Norveç'i Avustralya ve İzlanda takip ederken, Nijerya'dan sonra Afganistan ve Sierra Leone ''Düşük İnsani Gelişim'' kategorisinde yer aldı. <BR>UNDP'den yapılan açıklamada, ''Zaman içerisinde kayda değer gelişmelere rağmen ilerleme düzensiz oldu. Birçok ülke son yıllarda ekonomik darboğaz, savaş, AİDS salgını karşısında gerileme yaşadı ve bu hissedilen küresel ekonomik krizin etkisinden önceydi'' denildi. <BR><BR>İndekse göre, Nijerya'da ortalama yaşam süresinin 50 olduğu, bunun Norveç'ten 30 yıl daha kısa olduğu belirtiliyor. ''Orta seviyede insani gelişim'' kategorisindeki ülkelerin yüzde 20'si ile karşılaştırıldığında, yoksul 24 ülkedeki halkın yarısının okuma yazma bilmediği kaydediliyor. Japonlar, 82.7 ortalama ile diğer ülkelerdekilerden uzun yaşadığı, savaş gören Afganistan'da ortalama yaşam süresinin 43.6 yıl olduğu belirtildi. Yıllık kişi başı gelirin ortalama 298 dolar olduğu Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde yaşan insanların ise en fakir insanlar olduğu ifade edildi. <BR><BR>Çin, Venezuella, Peru, Kolombiya ve Fransa'nın daha fazla gelir ve uzun yaşam süresi ile önceki yıla göre listede 3-4 sıra üste çıktığı kaydedildi. Çin, Kolombiya ve Venezuella'nın ayrıca eğitimde daha da geliştiği belirtildi. <BR>1990 yılından bu yana yıllık insani gelişim indeksi yayımlayan UNDP, 1980 yılından bu yana insani gelişimin küresel olarak yüzde 15 oranında ilerlediğine dikkati çekiyor. <BR></font></p> </span>