Türkiye’de sonbahar-kış aylarında sokak lezzetleri arasında en çok sevilenlerin başında gelen, şekerleme, pastacılık ve unlu mamuller sektörlerinde de yoğun olarak kullanılan kestanede 2021 sezonu geride kaldı.

Doğada organik olarak yetişen ve Düzce’nin dağlarından toplanan coğrafi işaretli kestaneler ülke genelinde ‘kestane kebap’ olarak sokaktaki tezgâhları süsledi. Kestane kebapçılar sezon boyunca Düzce’de kurulan kestane pazarına gelerek alışveriş yapıp yaşadıkları illere döndü.

Öte yandan Türkiye’nin tek başına dünya üretiminin yüzde 70’ini yaptığı stratejik tarım ürünü fındığı tekeline alarak düşük fiyat politikasıyla üreticiye kan kusturan İtalyanlar gözünü diktiği Türk kestanesinde geçen yıl yüzde 75 olan ihracat payını yüzde 81’e çıkarttı.

10 kestaneden 8’ini İtalyanlar aldı

Çikolatanın hammaddesi olan fındığı ham madde olarak ucuz fiyat politikasıyla alarak mamul madde halinde tüm dünyaya pazarlayarak milyarlarca lira kara geçen İtalyanlar, 2021 ekim ve kasımında Türkiye’den ihraç edilen 10 kestanenin 8’ini tek başına satın aldı. Ege İhracatçılar Birliği’nin verilerne göre İtalya, 19 milyon 221 bin dolarla Türk kestanesinin büyük kısmına talip olurken, Almanya’ya 1,6 milyon dolarlık, Hollanda’ya da 523 bin dolarlık kestane ihraç edildi.

Dolar artışı Ferrero’nun karına kar kattı

Fındıkta serbest piyasada ipleri tek başıan elinde tutan ve TMO’nun 50 alım merkezinden 37’sinin kapısını kilit vurmasıyla meydanı iyice boş bulan Ferrero, dolar kurundaki artışla değeri düşen Türk fındığını üreticiden ucuza alarak mamul maddeye çevirip dolar bazında satarak karına kar kattı.

Üretici revizyon bekliyor

Sezon başında 3 dolar 8 cent belirlenen fındık fiyatı, 1 dolar 90 cente kadar gerilerken buna karşılık serbest piyasadaki artış 24 TL’den 27 TL seviyelerine kadar oldu. Üretici kaybederken fındığın dolar bazındaki bugünkü TL karşılığı 42 lira 50 kuruştan 16 lirası üretim sürecine hiçbir katkısı olmayan ithalatçının ve Ferrero’nun cebine akıyor. Üreticinin bir yıl boyunca emek verdiği ve her türlü girdisini dolar bazından aldığı için masrafının katlandığı fındıkta acil fiyat güncellemesi bekliyor.

HABER: Mehmet GÜNESEN