Türk milliyetçiliği davasının partileşme ve siyasette söz sahibi olma ihtiyacıyla olarak ortaya çıkan MHP'nin temeli 8-9 Şubat 1969'da atıldı.
Bu tarihte Adana'da yapılan büyük kurultayda Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CMKP), adını Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) olarak değiştirdi ve partinin genel başkanlığına Alparslan Türkeş getirildi. Kurultaydan sonra toplanan ilk genel idare kurulunda da partinin ambleminin "üç hilal" olması kararlaştırıldı. MHP'nin Gençlik Kolları (Ülkü Ocakları) için de "hilal içinde kurt" amblemi benimsendi.
Bahçeli genel başkanlığındaki MHP, 1999 genel seçimlerinde yüzde 17,98 oy alarak Demokratik Sol Partinin (DSP) ardından en çok oy alan ikinci parti oldu ve 129 milletvekili çıkardı. Kurulan DSP-ANAP-MHP koalisyonunda biri başbakan yardımcılığı olmak üzere 12 bakanlık alan MHP, ikinci büyük koalisyon ortağı oldu. Bu dönemde Bülent Ecevit'in eşi Rahşan Ecevit ile sorun yaşayan MHP, yine de koalisyonda uyumla çalıştı ancak ekonomik kriz üzerine Dünya Bankası'ndaki görevinden ayrılarak Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı olan Kemal Derviş ile fikir ayrılıkları yaşadı. Bu süreçte Bahçeli'nin "3 Kasım'da seçim" çıkışı ile Türkiye 2002'de seçime gitti. Bu seçimlerde oy oranı yüzde 8,3'e düşen MHP parlamentoya giremedi. 2007 genel seçimlerinde yüzde 14,27 oy alarak 71 milletvekilliği kazanan MHP, TBMM'de yeniden grup kurdu. MHP, 2011 genel seçimlerinde yüzde 13 oy alarak 53 milletvekili, Haziran 2015 genel seçimlerinde yüzde 16,29 oy alarak 80 milletvekili ile Meclis'te temsil edildi.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 11 Ekim 2016'daki grup toplantısında yaptığı "Başkanlık sistemi" çıkışıyla Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve 16 Nisan 2017'deki anayasa değişikliğine giden yolu açan isimlerden biri oldu. Türkiye, bu referandumda Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçti. MHP, 24 Haziran 2018'de erkene alınan Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Genel Seçimi'ne, AK Parti ile kurduğu "Cumhur İttifakı" ile girdi. MHP bu seçimde yüzde 11,1 oy oranı ile 49 milletvekili çıkardı.
Cumhur İttifakı, terörle mücadeleden, dış politikaya kadar birçok alanda ortak beyanlarla hareket etti. MHP Genel Başkanı Bahçeli, her vesile ile yaptığı açıklamada Cumhur İttifakına verdikleri önemin altını çizdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile MHP Genel Başkanı Bahçeli son dönemde Kapalı Maraş'ı ziyareti, Ayasofya Camisi'nin yeniden ibadete açılması, Malazgirt Zaferi'nin anısı için Ahlat'ta yapılan Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nin açılışını da birlikte yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile MHP Lideri Bahçeli son olarak yeni Anayasa konusunda ortak hareket etme kararı aldı.
