Ebru ve el yapımı kağıtlar alanında UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcı Listesi'nde yer alan Düzce Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yusuf Parlak, kağıt üretmek için pamuk, keten ve kendir gibi bitkileri kullanıyor.
Tezhip, ebru ve minyatür gibi geleneksel Türk sanatlarında 500'ü aşkın eserle yurt içinde ve dışında 11 sergi açan Parlak, daha sonra el yapımı kağıtlar konusunda araştırmalar yaptığını ve Güney Kore'deki eğitiminin ardından Düzce Üniversitesi atölyelerinde sanatsal el yapımı kağıt üretimine başladığını belirtti.
"Herhangi bir kimyasal bulunmuyor "
Asit ve benzeri kimyasallarla yoğrulup hazırlanan kağıtların 50-100 yılda deformasyona uğradığını vurgulayan Parlak, "Yaptığımız kağıtlarda ise herhangi bir kimyasal bulunmuyor. Doğal malzemelerin liflerini ayırarak selüloz haline getiriyoruz. Bu nedenle üzerinden yüzyıllar geçse de bozulmadan gelecek nesillere ulaşabiliyor." ifadelerini kullandı.
Parlak, kağıtları genellikle dut ağacının kabukları, pamuk, keten, kendir ve kenevir gibi uzun lifli bitki özlerinden imal ettiklerini belirterek, bu alanda kullanılmak üzere ithal edilen kağıtların son dönemde Türkiye'de üretildiğini ve kendilerinin de üniversite atölyelerinde el yapımı kağıt imal ettiklerini dile getirdi.
“Levhaları günümüzde restore eden sanatçılarımız bu yöntemleri kullanıyor”
Parlak, uzun lifli bitkileri dibekte döverek liflerinden selülozlarını ayırdıkları dile getirerek, "İçerisine şap ve jelatin atıyoruz. Şap atmamız, yüzyıllar içerisinde güve ve benzeri haşerelerin eserlere zarar vermemesi için. Muhallebi de doğal malzeme olduğu için yüzyıllar sonra buhar yardımıyla eseri yapıştırdığımız yerden söküp restore etme imkanı sağlıyor. Geçmiş dönemlerdeki el yazması eserler ve levhaları günümüzde restore eden sanatçılarımız bu yöntemleri kullanıyor." açıklamalarında bulundu.
Çırpıcıdaki lifleme işleminin ardından malzemelerin tekneye alındığını, preslendikten sonra elekler yardımıyla kağıda dönüştürüldüğünü belirten Parlak, "Sonrasında mühre yaparak kağıdın üzerindeki pürüzü alıyoruz. Kağıdın yanı sıra ebru sanatında da doğal malzemeler kullanıyoruz. Toprak bazlı inorganik pigment boyalar kullanarak eserlerimizin güneş ve dışarıdaki şartlarda bozulmamasını sağlıyoruz. Ustalarımızdan, geçmişimizden, atalarımızdan nasıl öğrendiysek aynı şekilde biz de bu sanatı uyguluyor ve öğrencilerimize aktarmaya çalışıyoruz." ifadelerine yer verdi.